Als zwanger worden in 1 klap lukt dan geeft dat zelfvertrouwen. Het gevoel: ik ben vruchtbaar en gelukkig werkt alles bij mij naar behoren, is natuurlijk zalig en wordt als een persoonlijke verdienste gemaakt. Als dat niet lukt, dan slaan de twijfels toe. Onzekerheid, die omslaat in onrust en uiteindelijk een gebrek aan zelfvertrouwen. Veel vrouwen die geen kind hebben kunnen krijgen, voelen dat dit niets te maken heeft met eigen verdienste of maakbaarheid. Dat daar ook een beperking aan zit. Niet alles krijgen we in de schoot geworpen en verloopt volgens planning of wens. Het tegendeel juist: het kan een eerste grote confrontatie zijn met de asymetrie die er überhaupt in de wereld is. Dat dingen niet eerlijk zijn of volgens bepaalde maakbaarheidsprincipes verlopen, maar dat simpelweg pech, verlies of onvermogen ook bestaat.
Een oud collega van mij was bijvoorbeeld in haar leven nog nooit geconfronteerd geweest met iets dat niet gelukt was. Toen zij na 1 natuurlijke poging zwanger was, een perfecte zwangerschap uitzat en aansluitend nog in een mooie jurk op hakken liep te shinen, rammelde er al iets in mij. Maar toen het kind ook nog via een perfecte thuisbevalling ter aarde kwam en zij de volgende dag alweer vol in de make-up stralend borstvoeding aan het geven was op de bank en heel zelfgenoegzaam zei: tja dat gedoe van al die vrouwen over hormonen en postnatale problemen, wat een aanstellerij! Voelde ik iets pijnlijks in mezelf. Het gevoel dat ik het op te nemen had voor al die vrouwen bij wie de dingen allemaal niet zo vanzelfsprekend zijn gegaan. Zij mag dan wel volgens de statistieken helemaal aan de kant van de groene stoplichten staan; ik ken legio vrouwen bij wie dat zo niet is gegaan en daar konden zij zelf echt niks aan doen.
Ergens merk ik ook dat mensen die het niet voor de wind is gegaan in het leven een zekere humaniteit en mildheid hebben ontwikkeld. Het heeft een diepe zelfcompassie aan moeten boren om daar overheen te komen. Ook maakt het bescheidener naar jezelf en anderen. Na een paar flinke tegenslagen zingen de meeste mensen wel een toontje lager en is het begrip voor anderen bij wie het ook niet lukt een stuk groter.
Shanti van Genechten en Lode Godderis schrijven in hun boek: Als je kinderwens onvervuld blijft, heel prachtig hoe goedbedoelde adviezen van moeders naar kinderloze vrouwen vaak vernederend en pijnlijk kunnen zijn. Zinnen als: Laat het los, het is al zo lang geleden. Of: Wij hebben het zus en zo gedaan, misschien moet je dat eens proberen. Naast dat ongewenst kinderloze vrouwen het al moeilijk genoeg hebben een nieuwe persoonlijke zingevende invulling in hun leven te vinden, zijn de sociaal maatschappelijke reacties een extra confrontatie met het gebrek aan maakbaarheid en verdienste.
